Description
Digital Data
TITLE:
เชียงใหม่
AUTHOR:
หอภาพถ่ายล้านนา โดย มูลนิธิรองศาสตราจารย์ กันต์ พูนพิพัฒน์
KEYWORDS:
กบิลยักษ์, การแต่งกายภาคกลาง, กินรี, จิตรกรรมฝาผนังล้านนา, ทศชาติชาดก, นางเมขลา, ประวัติศาสตร์เชียงใหม่, พรหมฤๅษี, พระชนกกุมาร, พระอินทร์, พระเจ้าอริฏฐชนก, พระเนมิราช, พระโพธิสัตว์, พุทธประวัติ, มหาชนกชาดก, มูลนิธิ รองศาสตราจารย์กันต์ พูนพิพัฒน์, วัดหางดง, สถาปัตยกรรมภาคกลาง, สุวรรณสามชาดก, เชียงใหม่, เตมียชาดก, เทวดา, เนกขัมมบารมี, เนมิราชชาดก, เมืองมิถิลา, โขน
DESCRIPTION:
ภาพจิตรกรรมฝาผนังฝั่งทิศเหนือในห้องที่ 1 เป็นภาพวาดที่แบ่งออกเป็นภาพด้านบนเหนือหน้าต่างและภาพด้านล่างที่อยู่สองข้างของหน้าต่าง ภาพวาดด้านบนเขียนภาพเล่าเรื่องจากบนขวา ล่างขวา วนไปด้านซ้ายล่างและซ้ายบน มีภาพวาดชาดกทั้งหมด 4 เรื่องคือ เตมียชาดก, มหาชนกชาดก, สุวรรณสามชาดกและเนมิราชชาดก ภาพวาดด้านบนขวาชาดกเรื่องแรก “เตมียชาดก” เป็นชาติที่ 1 คือการบำเพ็ญเนกขัมมบารมี เป็นชาติแรกในทศชาติชาดก ก่อนที่จะมาตรัสรู้เป็นสมเด็จพระอรหันตสัมมาสัพุทธเจ้านาม พระสมณโคดม ชาตินี้พระองค์ทรงบำเพ็ญเนกขัมมบารมี หมายถึง การละทิ้งจากกามคุณทั้ง 5 ภาพวาดด้านล่างขวาเป็นชาดกเรื่อง “มหาชนกชาดก” คือชาติที่ 2 ภาพวาดเล่าถึงพระโพธิสัตว์เสวยพระชาติเป็นพระชนกกุมาร โอรสพระเจ้าอริฏฐชนกกษัตริย์เมืองมิถิลา ขณะที่เสด็จลงสำเภาไปค้าขายเกิดพายุใหญ่เรือแตกกลางมหาสมุทร พระมหาชนกทรงว่ายน้ำโต้คลื่นอยู่ในมหาสมุทรถึง 7 วัน นางเมขลาเห็นจึงพูดลองใจว่าให้พระองค์ยอมตายเสียตามบุญตามกรรม แต่พระองค์ก็ไม่ทรงฟังยังพยายามว่ายน้ำโต้คลื่นอยู่ตามเดิม นางเมขลาเห็นเลื่อมใสในความพยายาม จึงอุ้มพระองค์เหาะไปส่งที่ฝั่ง พระชาตินี้เป็นพระโพธิสัตว์ทรงบำเพ็ญวิริยบารมี ภาพวาดด้านซ้ายล่างเป็นชาดกเรื่อง “สุวรรณสามชาดก” คือชาติที่ 3 ภาพวาดเล่าเรื่องถึงพระโพธิสัตว์เสวยพระชาติเป็นพรหมฤๅษี ต้องรับภาระเลี้ยงดูบิดามารดาผู้ตาบอด วันหนึ่งกบิลยักษ์แผลงศรมาถูกได้รับบาดเจ็บแสนสาหัส แต่ก็ไม่ได้โกรธ กลับแสดงเมตตาจิตต่อ และเทศนาทศพิธราชธรรมให้กบิลยักษ์ฟัง ด้วยอำนาจแห่งเมตตาธรรมทำให้พระสุวรรณสามหายเจ็บปวดรอดชีวิตมาได้ และบิดามารดาก็กลับมีจักษุดี พระชาตินี้เป็นพระโพธิสัตว์ทรงบำเพ็ญ เมตตาบารมี ภาพวาดด้านบนซ้ายเป็นชาดกเรื่อง “เนมิราชชาดก”คือชาติที่ 4 ภาพวาดเล่าถึงพระโพธิสัตว์เสวยพระชาติเป็นพระเนมิราช โอรสเจ้าเมืองมิถิลา โปรดการบริจาคทานและรักษาพรหมจรรย์ พระอินทร์ทรงพอพระทัย ถึงกับให้พระมาตุลีนำทิพยรถมารับไปเที่ยวเมืองสวรรค์ และเมืองนรก แล้วเชิญให้ครองเมืองสวรรค์ พระเนมิราชไม่ทรงรับและเสด็จกลับบ้านเมืองของพระองค์ พอทรงชราก็ออกผนวช พระชาตินี้เป็นพระโพธิสัตว์ทรงบำเพ็ญ อธิษฐานบารมี ภาพด้านล่างสองข้างของหน้าต่าง ด้านขวาของหน้าต่างเป็นภาพวาดรูปเทวดาถือดอกไม้และด้านซ้ายของหน้าต่างเป็นภาพวาดรูปกินรีถือช่อดอกไม้ โดยภาพเขียนจิตรกรรมฝาผนังวัดหางดงนี้มีสีสันที่สดใส โดยเขียนเลียนแบบจิตรกรรมฝาผนังจากภาคกลางของไทย และยังเขียนภาพที่เลียนแบบจากทางภาคกลางในด้านอื่นๆตัวอย่างเช่น งานสถาปัตยกรรมต่างๆ ทั้งนี้รวมถึงการแต่งกายด้วยเช่นกัน
PUBLISHER:
หอภาพถ่ายล้านนา โดย มูลนิธิรองศาสตราจารย์ กันต์ พูนพิพัฒน์
OTHER CONTRIBUTORS:
หอภาพถ่ายล้านนา โดย มูลนิธิรองศาสตราจารย์ กันต์ พูนพิพัฒน์
DATE:
12/05/2554
RESOURCE TYPE:
จิตรกรรมฝาผนัง
FORMAT:
Image/jpeg
RESOURCE IDENTIFIER:
หอภาพถ่ายล้านนา โดย มูลนิธิรองศาสตราจารย์ กันต์ พูนพิพัฒน์
SOURCE:
จิตรกรรมฝาผนัง
LANGUAGE:
ไทย/อังกฤษ
RELATION:
COVERAGE:
RIGHT MANAGEMENT:
หอภาพถ่ายล้านนา โดย มูลนิธิ รองศาสตราจารย์กันต์ พูนพิพัฒน์
Physical Data
COLLECTION NAME:
เชียงใหม่
IMAGE CODE:
02_26_20110512_MR02_01_01
SUBJECT AGE:
ปลายพุทธศตวรรษที่ 25
CATEGORY:
จิตรกรรมฝาผนัง
PROVENANCE:
ศาสตราจารย์ กันต์ พูนพิพัฒน์และ ดร.สราวุฒิ รูปิน
COVERAGE:
ORIGINAL SIZE:
285×305 cm
DIGITAL SIZE:
6337 x 5357 px
