Description
Digital Data
TITLE:
น่าน
AUTHOR:
หอภาพถ่ายล้านนา โดย มูลนิธิรองศาสตราจารย์ กันต์ พูนพิพัฒน์
KEYWORDS:
จันทคาธชาดก, จิตรกรรมฝาผนัง, จิตรกรรมฝาผนังวัดหนองบัว, ทิดบัวผัน, น่าน, ประวัติศาตร์ล้านนา, ประวัติศาสตร์น่าน, ประเทศไทย, ผมทรงมหาดไทย, ภาคเหนือ, มูลนิธิ รศ.กันต์ พูนพิพัฒน์, ล้านนา, วัดหนองบัว, สักขาลาย, สักล้านนา, หนานบัวผัน, หอภาพถ่ายล้านนา, อำเภอท่าวังผา, โจงกระเบน
DESCRIPTION:
ภาพเขียนบริเวณด้านบนสุดของหน้าต่างช่องที่ 7 ในภาพมีชายสองคนทรงเครื่องแบบกษัตริย์ถูกมัดไว้กับหลัก ลักษณะเหมือนนักโทษประหาร ในท่านั่งประนมมือ ชายคนแรกถูกประหารด้วยการตัดที่ศรีษะ และถูกนำมาเสียบไว้กับหอก (น่าจะเป็นการเสียบไว้เพื่อประจาน) ส่วนชายคนที่สองเป็นเหตุการณ์ขระเพชรฆาตลงดาบที่ศรีษะ ศรีษะกระเด็นออกจากต้นคอ และมีเลือดพุ่งกระเซ็นออกมาพร้อมกับศรีษะ เบื้องหลังมีเหล่าทหารยืนถือหอกยืนอยู่ ในบริเวณนี้มีอักษรล้านนาเขียนกำกับอยู่ อ่านได้ความว่า “นางพมมจาลีเอาพระญาณันทกิตติแลสุทัสสนจักมาตัดหัวเสียนี้แล” แปลได้ว่า “พระนางพรหมจารีนำพระญานันทกิตติและพระเจ้าสุทัสสนจักรไปประหารด้วยการตัดหัว” เป็นภาพจิตรกรรมตอนที่พระนางพรหมจารีสั่งให้ประหารพระญานันทกิตติและพระญาสุทัศนจักร หลังจากที่พ่ายแพ้ต่อพระนางพรหมจารี ซึ่งในเนื้อความในตอนนี้อาจจะมีความแตกต่างจากในชาดกก็เป็นไปได้กล่าวถึงเนื้อเรื่องในภาพนี้ เป็นเหตุการณ์ในตอนที่พระนางพรหมจารี สั่งให้ประหารพระเจ้านันทกิตติ และพระเจ้าสุทัศนจักร ด้วยการบั่นศรีษะ ในฐานะผู้แพ้สงคราม ซึ่งเนื้อความในชาดกตอนหนึ่งกล่าวว่า “ลำดับนั้นพระเจ้าธรรมขันตีและพระนางพรหมจารีหลังจากมีชัยต่อพระเจ้าสุทัศนจักรแล้ว เสด็จเข้าไปในเมืองอนูปมนคร ประทับบนพระราชมนเทียร ให้จับพวกที่เป็นศัตรูมัดไว้ที่พันธนาคาร ป้อมปราการชำรุดที่ใดก็ให้จัดทำให้ดีอย่างเดิม แล้วรับสั่งหาเจ้าจันทคาธแล้วทรงมอบราชสมบัติให้ครองเมืองอนูปมนคร พระนางพรหมจารีเทวีจึงตรัสถามพระเจ้าสุทัสสนจักรว่า พระองค์รู้จักหม่อมฉันหรือไม่ อย่าถามเลยนาง รักชีวิตไหม ใครๆ ก็รักชีวิตด้วยกันทั้งนั้น พระนางพรหมจารีเทวีได้ทรงสดับดังนั้น จึงทรงบัญชาผู้คุมว่า ตั้งแต่นี้เจ้าจงนำพระเจ้าสุทัสสนจักรนี้ มาตักน้ำล้างเท้านางกษัตริย์เหล่านี้ แล้วให้ขนอุจจาระปัสสาวะพระนางเทวธิสังกา และมากราบเท้าพระนางเสียทุกๆ วัน พระเจ้าสุทัสสนจักรต้องทรงกระทำกิจเหล่านั้น อยู่มาได้ 2-3 วันก็สิ้นพระชนม์”
กระนั้นภาพเขียนในส่วนนี้ ช่างเขียนกลับเขียนภาพเหตุการณ์ในตอนประหารพระเจ้านันทกิตติ และพระเจ้าสุทัศนจักร สัณนิษฐานว่าผู้เขียนน่าจะตั้งใจเขียนขึ้น เพื่อให้ผู้ดูได้คิดต่อไปว่า ทำไมผู้เขียนภาพถึงได้เปลี่ยนแปลงเนื้อหาในส่วนนี้ หรือจงใจให้เกิดมโนทัศน์ในเรื่องของการประหารมาเขียนขึ้นยังจุดเดียวกัน
PUBLISHER:
หอภาพถ่ายล้านนา โดย มูลนิธิรองศาสตราจารย์ กันต์ พูนพิพัฒน์
OTHER CONTRIBUTORS:
หอภาพถ่ายล้านนา โดย มูลนิธิรองศาสตราจารย์ กันต์ พูนพิพัฒน์
DATE:
07/02/2558
RESOURCE TYPE:
จิตรกรรมฝาผนัง
FORMAT:
Image/jpeg
RESOURCE IDENTIFIER:
คณะกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิหอภาพถ่ายล้านนา ในกำกับของกรรมการอำนวยการหอภาพถ่ายล้านนา
SOURCE:
จิตรกรรมฝาผนัง
LANGUAGE:
ไทย/อังกฤษ
RELATION:
–
COVERAGE:
วัดหนองบัว อ.ท่าวังผา จ.น่าน ภาคเหนือ ประเทศไทย
RIGHT MANAGEMENT:
หอภาพถ่ายล้านนา โดย มูลนิธิรองศาสตราจารย์ กันต์ พูนพิพัฒน์
Physical Data
COLLECTION NAME:
น่าน
IMAGE CODE:
000
SUBJECT AGE:
–
CATEGORY:
จิตรกรรมฝาผนัง
PROVENANCE:
ศาสตราจารย์กันต์ พูนพิพัฒน์
COVERAGE:
วัดหนองบัว อ.ท่าวังผา จ.น่าน ภาคเหนือ ประเทศไทย view map
ORIGINAL SIZE:
17.29 x 3.4 เมตร(ขนาดรวมทั้งฝาผนัง)
DIGITAL SIZE:
15,200 x 9,400 Pixels
