Description
Digital Data
ภาพจิตรกรรมช่องที่ 5 จากขวาของภาพพระบฎผืนนี้ เป็นกัณฑ์ที่ 5 กัณฑ์ชูชก มีความว่า ยังมีพราหมณ์เข็ญใจไร้ญาติผู้หนึ่งชื่อ “ชูชก” เกิดในตระกูลโภวาทิกชาติ อาศัยอยู่ในละแวกบ้านทุนวิฏฐติดกับเมืองกลิงคราษฎร์ เที่ยวขอทานรวบรวมเงินไว้ได้100 กษาปณ์ และนำไปฝากไว้กับเพื่อนพราหมณ์ผู้หนึ่ง และเที่ยวขอทานต่อไปเป็นเวลานานก็มิได้กลับ ครั้นพราหมณ์ที่รับฝากเงินนั้นไว้ยากจนลงก็เอาทรัพย์ของชูชกที่ฝากไว้ไปใช้จนหมด ต่อมาชูชกนึกได้ก็กลับมาทวงเงินคืน พราหมณ์ผัวเมียไม่มีจะให้จึงยกนางอมิตตดาบุตรสาวให้เป็นภรรยา ชูชกพามาสู่ที่อยู่ของตน นางอมิตตดาได้ปฏิบัติต่อชูชกผู้เป็นสามีอย่างดี จนทำให้พราหมณ์หนุ่มๆทั้งหลายในแถบนั้นไม่พอใจในภรรยาของตน เพราะปฏิบัติสู้นางอมิตตดาไม่ได้ นางพราหมณีทั้งหลายถูกสามีด่าว่าก็โกรธจึงพากันไปด่าว่านางอมิตตดา ขณะที่นางลงไปตักน้ำที่ท่าน้ำเพื่อให้นางหนีไปเสีย
เมื่อนางอมิตตดาถูกนางพราหมณีพากันมารุมด่าว่าเยาะเย้ยให้ได้รับความอายก็เสียใจจึงกลับมาเล่าเรื่องที่เกิดขึ้นให้ชูชกฟัง และบอกชูชกว่าต่อไปจะไม่ทำงาน ซึ่งชูชกก็รับจะทำงานเอง แต่นางอมิตตดาไม่ยินยอม บอกว่าญาติพี่น้องของนางไม่เคยใช้สามีต่างทาส ในครั้งนี้เองเทพยดาที่เคยอนุเคราะห์พระเวสสันดรคราวยกสัตตสดกมหาทานคิดจะช่วยพระเวสสันดรให้ได้บำเพ็ญปิยบุตรทานบริจาคเพิ่มบารมีขึ้นอีก จึงดลใจนางอมิตตดาให้ทราบเรื่องราวของพระเวสสันดรและบันดาลให้นางแนะนำชูชกไปขอพระชาลี กับพระกัณหามาเป็นทาส แต่ชูชกไม่อยากไป ครั้นจะไม่ไปก็กลัวนางจะหนี จึงจำใจรับคำนางก็จัดเสบียงกรังให้ชูชก จัดการซ่อมแซม ดูแลที่อยู่ให้ และโอวาทแก่นาง จากนั้นกระทำประทักษิณภรรยาสามรอบ แล้วจึงแต่งตัวเป็นตาปะขาวดาบส ออกเดินทางไปยังกรุงสีพีราษฎร์ เที่ยวสืบถามชาวเมืองเกี่ยวกับพระเวสสันดร พวกชาวเมืองโกรธพากันขับไล่ชูชก เข้าป่าไป เทพยดาดลใจให้ชูชกเดินหลงทางไปถึงแดนป่าที่เจตบุตรรักษา ชูชกหนีสุนัขของเจตบุตรขึ้นไปอยู่บนต้นไม้แล้วรำพึงถึงคุณของพระเวสสันดรเปรียบดังแผ่นดิน น้ำ ต้นโพธิ์ ต้นไทร ซึ่งมหาชนได้อาศัย เมื่อเจตบุตรพบชูชกก็ตั้งใจจะยิงเสียให้ตาย แต่แล้วกลับถามเรื่องราวดูก่อน ชูชกจึงหลอกเจตบุตรว่าตนเป็นฑูตถือพระราชสาส์นของพระเจ้ากรุงสญชยไปเชิญพระเวสสันดรให้เสด็จกลับพระนคร เจตบุตรหลงเชื่อจึงเชิญให้บริโภคอาหาร
จิตรกรรมในช่องนี้เล่าเรื่องจากด้านบนเป็นเหตุการณ์ที่นางอมิตตดาได้ปฏิบัติต่อชูชกผู้เป็นสามีอย่างดี จนทำให้พราหมณ์หนุ่มๆทั้งหลายในแถบนั้นไม่พอใจในภรรยาของตน เพราะปฏิบัติสู้นางอมิตตดาไม่ได้ นางพราหมณีทั้งหลายถูกสามีด่าว่าก็โกรธจึงพากันไปด่าว่านางอมิตตดา ขณะที่นางลงไปตักน้ำที่ท่าน้ำเพื่อให้นางหนีไปเสีย เรื่องเล่ามากลางภาพฝั่งขวาเป็นเรื่องราว นางอมิตตดาถูกนางพราหมณีพากันมารุมด่าว่าเยาะเย้ยให้ได้รับความอายก็เสียใจจึงกลับมาเล่าเรื่องที่เกิดขึ้นให้ชูชกฟัง และบอกชูชกว่าต่อไปจะไม่ทำงาน ซึ่งชูชกก็รับจะทำงานเอง แต่นางอมิตตดาไม่ยินยอม บอกว่าญาติพี่น้องของนางไม่เคยใช้สามีต่างทาส ในครั้งนี้เองเทพยดาที่เคยอนุเคราะห์พระเวสสันดรคราวยกสัตตสดกมหาทานคิดจะช่วยพระเวสสันดรให้ได้บำเพ็ญปิยบุตรทานบริจาคเพิ่มบารมีขึ้นอีก จึงดลใจนางอมิตตดาให้ทราบเรื่องราวของพระเวสสันดรและบันดาลให้นางแนะนำชูชกไปขอพระชาลี กับพระกัณหามาเป็นทาส แต่ชูชกไม่อยากไป ครั้นจะไม่ไปก็กลัวนางจะหนี จึงจำใจรับคำนางก็จัดเสบียงกรังให้ชูชก จัดการซ่อมแซม ดูแลที่อยู่ให้ และโอวาทแก่นาง จากนั้นกระทำประทักษิณภรรยาสามรอบ แล้วจึงแต่งตัวเป็นตาปะขาวดาบส ออกเดินทางไปยังกรุงสีพีราษฎร์
จิตรกรรมเล่าเรื่องมาล่างสุดของภาพช่องนี้ เป็นเรื่องราวเมื่อชูชกถึงยังกรุงสีพีราษฎร์ เที่ยวสืบถามชาวเมืองเกี่ยวกับพระเวสสันดร พวกชาวเมืองโกรธพากันขับไล่ชูชก เข้าป่าไป เทพยดาดลใจให้ชูชกเดินหลงทางไปถึงแดนป่าที่เจตบุตรรักษา ชูชกหนีสุนัขของเจตบุตรขึ้นไปอยู่บนต้นไม้แล้วรำพึงถึงคุณของพระเวสสันดรเปรียบดังแผ่นดิน น้ำ ต้นโพธิ์ ต้นไทร ซึ่งมหาชนได้อาศัย เมื่อเจตบุตรพบชูชกก็ตั้งใจจะยิงเสียให้ตาย แต่แล้วกลับถามเรื่องราวดูก่อน ชูชกจึงหลอกเจตบุตรว่าตนเป็นฑูตถือพระราชสาส์นของพระเจ้ากรุงสญชยไปเชิญพระเวสสันดรให้เสด็จกลับพระนคร เจตบุตรหลงเชื่อจึงเชิญให้บริโภคอาหาร
Physical Data