จิตรกรรมฝาผนังวัดหนองแดง 18

Description

Digital Data

TITLE:
น่าน
AUTHOR:
หอภาพถ่ายล้านนา โดย มูลนิธิรองศาสตราจารย์ กันต์ พูนพิพัฒน์
KEYWORDS:
DESCRIPTION:

ภาพจิตรกรรมพระแม่ธรณีบีบมวยผม ในบริเวณนี้ที่เหนือพระแม่ธรณีฝั่งขวา มีอักษรล้านนากำกับอยู่ด้วย อ่านได้ความว่า “แมธอรนี” แปลได้ว่า “พระแม่ธรณี” พระธรณี, พระแม่ธรณี หรือ พระศรีวสุนธราเป็นเทพีแห่งพื้นแผ่นดิน ปรากฏในตำนานของศาสนาฮินดูและศาสนาพุทธ ส่วนลักษณะของพระแม่ธรณีบีบมวยผมเพื่อขับไล่พญามารนั้นเป็นที่แพร่หลายเฉพาะในแถบไทย ลาว พม่า และ กัมพูชา อย่างไรก็ตามไม่ปรากฏหลักฐานแน่ชัดว่าคติการบีบมวยผมของพระแม่ธรณีเริ่มต้นเมื่อใด สันนิษฐานว่าเริ่มมีในพุทธศตวรรษที่ 17-18 เป็นต้นมา ส่วนในประเทศไทยพบหลักฐานชัดเจนตั้งแต่สมัยอยุธยาเป็นต้นมา ทั้งในลักษณะของงานประติมากรรมและจิตรกรรมบนฝาผนังของวัด แสดงให้เห็นถึงความเชื่อเรื่อง พระธรณีที่ปรากฏมาตั้งแต่ในสมัยอยุธยา 

ในภาพพระแม่ธรณีอยู่ในท่านั่งขันเข่า สองมือประคองมวยผม เพื่อหลั่งน้ำจากมวยผม เพื่อให้่เหล่ามารที่มาผจญพระสัมมาพระพุทธเจ้า จมน้ำสลายหายไปสิ้น ส่วนการแต่งกายของพระแม่ธรณีนั้น เป็นการแต่งกายแบบหญิงชาวพม่าในยุคนั้นคือ ใส่เสื้อรัดรูป สูงเหนืออกเรียกว่า “บ่อลี” มีผ้าลายดอกมามาคล้องที่ไหล่ นุ่งซิ่นลุนตยาอเชะ ซึ่งเป็นซิ่นที่มีลักษณะเฉพาะของหญิงชาวพม่า

PUBLISHER:
หอภาพถ่ายล้านนา โดย มูลนิธิรองศาสตราจารย์ กันต์ พูนพิพัฒน์
OTHER CONTRIBUTORS:
หอภาพถ่ายล้านนา โดย มูลนิธิรองศาสตราจารย์ กันต์ พูนพิพัฒน์
DATE:
05/07/2565
RESOURCE TYPE:
ภาพเขียนจิตรกรรมฝาผนัง
FORMAT:
Image/jpeg
RESOURCE IDENTIFIER:
คณะกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิหอภาพถ่ายล้านนา ในกำกับของกรรมการอำนวยการหอภาพถ่ายล้านนา
SOURCE:
ภาพเขียนจิตรกรรมฝาผนัง
LANGUAGE:
ไทย/อังกฤษ
RELATION:
COVERAGE:
วัดหนองแดง อ.เชียงกลาง  จังหวัดน่าน ภาคเหนือ ประเทศไทย
RIGHT MANAGEMENT:
หอภาพถ่ายล้านนา โดย มูลนิธิรองศาสตราจารย์ กันต์ พูนพิพัฒน์

Physical Data

COLLECTION NAME:
น่าน
IMAGE CODE:
02_29_20220705_MR_วัดหนองแดง_18
SUBJECT AGE:
ปีพุทธศักราช  2330
CATEGORY:
ภาพเขียนจิตรกรรมฝาผนัง
PROVENANCE:
ศาสตราจารย์กันต์ พูนพิพัฒน์
COVERAGE:
ORIGINAL SIZE:
300 x 390 cm
DIGITAL SIZE:
20267 x 28679  Pixels