วัดหนองบัว ทิศเหนือช่องที่ 4 (กัณฑ์ที่ 3(1.1))

Description

Digital Data

TITLE:
น่าน
AUTHOR:
หอภาพถ่ายล้านนา โดย มูลนิธิรองศาสตราจารย์ กันต์ พูนพิพัฒน์
KEYWORDS:
DESCRIPTION:

ภาพเขียนจิตรกรรมฝาผนังทิศเหนือช่องที่ 4

ภาพเขียนจิตรกรรมกัณฑ์ที่ 3 วนจรณกัณฑ์ บริเวณฝาผนังทิศเหนือตั้งแต่ด้านบนเหนือหน้าต่างช่องที่ 3 นับจากในสุด และบนฝาผนังระหว่างหน้าต่างช่องที่ 3 กับประตูทางออก จนถึงบริเวณเหนือประตูทางออกวิหารด้านทิศใต้ ภาพจิตรกรรมเริ่มที่บนสุดเหนือด้านซ้ายหน้าต่างช่องที่ 3 โดยภาพเขียนในส่วนนี้ค่อนข้างใช้พื้นที่มาก เนื่องจากมีเนื้อหาเรื่องราวและเหตุการณ์มาก

เขียนเล่าเรื่องในตอนที่สุริยคาธและจันทคาธ ถูกบิดามารดาขับไล่ออกจากเรือนไป กุมารทั้งสองร่อนเร่ไปอย่างไร้จุดหมาย เเละไปพบเปลือกไม้อันเป็นยาวิเศษที่สามารถทำให้คนตายฟื้นคืนได้ ครั้นนั้นพระอินทร์และพระวิษณุกรรมจำแลงแฝงกายลงมาเป็นงูและพังพอน เข้าต่อสู้กันจนตาย สองกุมารจึงได้นำเปลือกไม้วิเศษให้ทั้งสองกิน ด้วยปราฏิหาริย์ของเปลือกไม้อันเป็นยาวิเศษ งูเเละพังพอนจึงฟื้นคืนจากความ

ต่อมาสองกุมารได้พบกับอีกาตัวหนึ่ง ตกลงมาตายอันเป็นผลกรรมจากการที่ตนไปถ่ายมูล (อุจจาระ) ใส่พระเถระตนหนึ่ง ขณะนั่งสมาธิอยู่ใต้ต้นไทร ผลของอกุศลกรรมนี้จึงทำให้อีกาตนนั้นตกลงมาตาย เมื่อสองกุมารเห็นดังนั้นจึงเข้าช่วยด้วยการเคี้ยวเปลือกไม้วิเศษใส่ปากอีกา ด้วยฤทธิ์ของเปลือกไม้อันเป็นยาวิเศษจึงทำให้อีกาตัวนั้นฟื้นคืน และสำนึกในบุญคุณของสองกุมารยิ่ง อีกาจึงกล่าวว่า “ข้าแต่กุมาร ข้าพเจ้าได้ชีวิตคืนมาเพราะท่าน ต่อไปข้าพเจ้าจักตามรับใช้เป็นทาสของท่าน ท่านต้องการจักทำสิ่งใดขอจงบอกแก่ข้าพเจ้า” เมื่อสองกุมารได้ฟังดังนั้นจึงเอ่ยไปว่า “ดูกรพ่อ พวกเราเป็นคนหลงทางไม่มีอาหารจะรับประทาน ท่านจงหาผลไม้ให้พวกเรา” เมื่ออีการับได้ยินดังนั้นจึงเอ่ยว่า “ได้” แล้วบินเข้าไปในป่า หาผลไม้มาให้สองกุมารทุกวัน 

ครั้นเวลาล่วงมา ประหนึ่งว่าความคิดของอีกาตัวนั้นเริ่มเปลี่ยนไป ด้วยมิอยากรับใช้สองกุมารแล้ว วันหนึ่งอีกาบังเอิญได้ยินยักษ์ตนหนึ่งอุทานขึ้นมาว่าจะจับมนุษย์มากินเนื้อ จึงคิดอุบายล่อยักษ์ให้มาจับสองกุมาร เมื่อคิดแล้วก็บินลงไปคาบเอาเนื้อที่ยักษ์ตากไว้ เเล้วบินไปที่อยู่ของสองกุมาร เมื่อยักษ์เห็นอีกาขโมยเนื้อของตน จึงไล่ติดตามไปกระทั่งถึงที่ใกล้กุมารทั้งสองอยู่ จึงขว้างกาไม้ฆ้อนใส่อีกาจนสิ้นชีวิต ผลกรรมนั้นส่งผลให้อีกาตายตกไปในอเวจีนรก 

เหตุที่ทำให้ยักษ์ตนนี้ต้องการจับมนุษย์มากินเนื้อ เพราะนางยักษ์ภรรยาของตนป่วยเป็นไข้ตาย ตนผู้เป็นสามีประสงค์จะเผาศพของภรรยา จึงเที่ยวบอกเพื่อนบ้านให้มาช่วย ครั้นมียักษ์หยาบช้าตนหนึ่งกล่าวว่า ถ้าท่านได้เนื้อมนุษย์เลี้ยงพวกเราๆ จักไปช่วย 

ครั้นยักษ์เจอกับสองกุมารจึงได้เข้าจับสองกุมาร เเละนำกลับไปยังเรือนของตน 

ครั้นเมื่อสองกุมารถูกพามายังเรือน เห็นนางยักษ์นอนสิ้นชีพอยู่ จึงอาสาเข้าช่วย จึงเคี้ยวเปลือกไม้วิเศษใส่ปากนางยักษ์ ด้วยฤทธิ์ของเปลือกไม้วิเศษ จึงบันดาลให้นางยักษ์ฟื้นจากความตาย ครั้นเมื่อนางยักษ์ฟื้น จึงเกิดความรักใคร่เอ็นดู จึงขอเลี้ยงดูสองกุมาร ดังบุตรผู้ให้กำเนิด

ขณะนั้นมียักษ์ตนหนึ่งมาพบ จึง อ้อนวอนนางยักษ์ เพื่อขอสองกุมารไปกินเป็นอาหาร แต่ยักษ์สองสามีภรรยามิยอมให้ โดยอ้างว่าสองกุมารนี้ถือผู้มีบุญคุณแก่ตน ยักษ์ตนนั้นจึงย้อนถามยักษ์สองสามีภรรยาว่า “เมื่อวานนี้ท่านได้บอกว่า จักเลี้ยงคณะยักษ์ด้วยเนื้อมนุษย์มิใช่หรือ” ยักษ์ผู้เป็นสามีจึงตอบไปว่า “จริง เราเพียงต้องการให้ช่วยเผาศพภรรยาของเรา แต่บัดนี้ภรรยาของเราได้ชีวิตคืนมาแล้ว เราไม่ยอมให้ท่านกินสองกุมารนี้เป็นอันขาด” ว่าแล้วยักษ์ทั้งสองก็เข้าต่อสู้กัน 

กระนั้นมีเสนายักษ์ตนหนึ่ง ของท้าวเวสสุวรรณ ยักษ์ตนนี้เป็นผู้มีอานุภาพและมีฤทธิ์มาก เดินทางตรวจดูเหตุการณ์ของโลก จึงสดับคำอธิษฐานของนางยักษ์ และเดินทางมาถึงเรือนของยักษ์สองสามีภรรยา แลเห็นพวกยักษ์กำลังต่อสู้กัน จึงเข้ามาห้าม ด้วยเสนายักษ์ผู้นั้นเป็นผู้มีกุศลธรรม จึงตัดสินให้ปล่อยสองกุมารไป เพราะเป็นผู้มีบุญคุณต่อนางยักษ์ ให้ฟื้นจากความตาย ยักษ์สองสามีภรรยาจึงรีบพาสองกุมารไป ยักษ์ทั้งสองจึงได้นำเง่าบัวฝักบัวเเละลูกกระจับมาให้สองกุมารกิน แล้วให้สองกุมาาขึ้นขี่คอของตนไปยังที่อยู่ของหมู่มนุษย์ กระทั่งถึงเมืองกาสีจึงได้ให้พรว่า “ขอกุมารทั้งสองจงมีอายุยืน อย่ามีโรค จงมีแต่ความสุข มีเดชมาก มียศมาก มีลาภมาก และมีเมตตากรุณาแก่ประชาชนทั้งหลายเถิด” กุมารทั้งสองจึงได้ให้โอวาทกับสองยักษ์ว่า “ท่านทั้งสองอย่าประมาท แล้วกลับที่อยู่ของตน”

PUBLISHER:
หอภาพถ่ายล้านนา โดย มูลนิธิรองศาสตราจารย์ กันต์ พูนพิพัฒน์
OTHER CONTRIBUTORS:
หอภาพถ่ายล้านนา โดย มูลนิธิรองศาสตราจารย์ กันต์ พูนพิพัฒน์
DATE:
07/02/2558
RESOURCE TYPE:
จิตรกรรมฝาผนัง
FORMAT:
Image/jpeg
RESOURCE IDENTIFIER:
คณะกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิหอภาพถ่ายล้านนา ในกำกับของกรรมการอำนวยการหอภาพถ่ายล้านนา
SOURCE:
จิตรกรรมฝาผนัง
LANGUAGE:
ไทย/อังกฤษ
RELATION:
COVERAGE:
วัดหนองบัว อ.ท่าวังผา จ.น่าน ภาคเหนือ ประเทศไทย
RIGHT MANAGEMENT:
หอภาพถ่ายล้านนา โดย มูลนิธิรองศาสตราจารย์ กันต์ พูนพิพัฒน์

Physical Data

COLLECTION NAME:
น่าน
IMAGE CODE:
000
SUBJECT AGE:
CATEGORY:
จิตรกรรมฝาผนัง
PROVENANCE:
ศาสตราจารย์กันต์ พูนพิพัฒน์
COVERAGE:
วัดหนองบัว อ.ท่าวังผา จ.น่าน ภาคเหนือ ประเทศไทย view map
ORIGINAL SIZE:
17.29 x 3.4 เมตร (ขนาดรวมทั้งฝาผนัง)
DIGITAL SIZE:
15,200 x 9,400 Pixels