Description
Digital Data
ภาพเขียนจิตรกรรมบริเวณเสาวิหารของฝาผนังฝั่งทิศใต้ เป็นภาพของพญากามมธา เจ้าเมืองจำปานคร ที่กำลังทรงกรรณเเสง บนหลังม้า เพื่อเสด็จมาส่งพระนางสีดา พระราชธิดา ที่อาสาสละชีวิตเป็นเครื่องสังเวย ตามคำมั่นสัญญาของพระบิดา ว่าจะส่งนักโทษมาเป็นอาหารแก่นางยักษ์ทุกวัน วันละ 1 คน
ถัดมาเป็นภาพเขียนบริเวณสุดมุมซ้าย เขียนภาพชายผู้หนึ่ง ในมือถือไม้คานติดเนื้อและน้ำเน่า เพื่อเป็นอุบายล่อให้นางยักษ์เกิดความสนใจเนื้อเน่าที่ติดอยู่ปลายไม้เเทนการกินนางสีดากิน
ในบริเวณนี้มีชุดอักษรล้านนาเขียนกำกับอยู่ด้วยกัน 2 ชุด ประกอบด้วย อักษรชุดแรกบริเวณด้านหน้าพญาเมืองจำปานคร อ่านได้ความว่า “พญาเมืองจำปาแห่เอาลูกสาว…หื้อยักกินแล” แปลได้ว่า “พญาเมืองจำปาแห่เอาธิดา…ไปให้ยักษ์กิน” ถัดมาเป็นชุดอักษรบริเวณด้านล่าง อ่านได้ความว่า “ไม้คาน…..หนี้เล่าห่อเนื้อแลน้ำเน่าห่อปลายไม้คานมันหั้นเพื่อ…” แปลได้ประมาณว่า “เอาไม้คานมาห่อเนื้อและน้ำเน่าเพื่อมาล่อนางยักษ์ จะได้ไม่มากินนางสีดา”
ในภาพพญากามมธา เจ้าเมืองจำปานคร ทรงเครื่องแบบกษัตริย์อย่างไทย หรือ การแต่งกายแบบในละครนาฏศิลป์ของทางภาคกลาง (กรุงเทพ) คือ สวมพระมหามงกุฎ หรือ พระชฎา มีกรรเจียก คือ เครื่องประดับหูมีรูปเป็นกระหนก สวมกรองศอและอินทรธนูทับบนเสื้อแขนยาว มีทับทรวงและสายสังวาลสะพายแล่ง สวมพาหุรัดที่ต้นแขน นุ่งสนับเพลา คือ กางเกงขายาวประมาณครึ่งแข้ง นุ่งโจงกระเบนทับที่เป็นผ้าที่มีลวดลาย รัดด้วยปั้นเหน่งหรือเข็มขัด มีผ้าห้อยหน้าหรือชายไหวระหว่างชายแครง มีแถบผ้าปลายงอนหุ้มปลายขากางเกงทั้ง 2 ข้าง ปัจจุบันยังหมายถึงกางเกงด้วย ราชาศัพท์ใช้ว่า พระสนับเพลา
ส่วนเหล่าเสนาอมาตย์และทหารด้านหลังขบวน สวมเครื่องแต่งกายคล้ายชายชาวไทยวนและไทลื้อในล้านนาในยุคนั้น ซึ่งได้รับอิทธิพลจากทางภาคกลาง (กรุงเทพ) คือ สวมเสื้อแขนยาวคอกลม ทำจากผ้าพื้นเรียบและผ้าที่มีลวดลาย ไว้ทรงทรงมหาดไทย ลักษณะคือ ไว้ผมกลางศีรษะและด้านข้างโกนผมบริเวณโดยรอบ คล้ายกับการนำกะลามาครอบหัว แต่ไม่ได้แสกกลางแบบทางภาคกลางของไทย ซึ่งน่าจะได้รับอิทธิพลมาจากทางกรุงเทพ ในมือถือปืนคาบศิลา
ส่วนชายที่ถือไม้คานติดเนื้อเเละน้ำเน่า บริเวณด้านล่าวของภาพ สวมเสื้อคอกลมแขนยาวทำจากผ้าพื้นเรียบ นุ่งผ้าที่มีลวดลายผืนเดียวเรียกว่า นุ่งแบบ “นุ่งผ้าต้อย” หรือ “เค็ดม่าม” โดยจะม้วนผ้าเป็นเกลียวสอดระหว่างขาเป็นการนุ่งแบบเดียวกับการถกเขมร หรือ โจงกระเบน ไว้ทรงมหาดไทย ลักษณะคือ ไว้ผมกลางศีรษะและด้านข้างโกนผมบริเวณโดยรอบ คล้ายกับการนำกะลามาครอบหัว แต่ไม่ได้แสกกลางแบบทางภาคกลางของไทย ซึ่งน่าจะได้รับอิทธิพลมาจากทางกรุงเทพ
Physical Data
