จิตรกรรมมุขทิศเหนือฝั่งตะวันตก 1.14

Category:

Description

Digital Data

TITLE:
น่าน
AUTHOR:
หอภาพถ่ายล้านนา โดย มูลนิธิรองศาสตราจารย์ กันต์ พูนพิพัฒน์
KEYWORDS:
DESCRIPTION:

ภาพเขียนบริเวณข้างประตูทางเข้ามุขด้านทิศเหนือ เขียนเรื่องราวภายหลังจากมารดาของคัทธณะกุมาร พาคัทธณะกุมารมาดูรอยเท้าช้างที่ตนกินน้ำในรอยนั้นเเล้วเกิดตั้งครรภ์ จากนั้นทั้งสองจึงพากันเดินทางเข้าป่าไปเรื่อยๆ ครั้นถึงป่าแห่งหนึ่งด้วยความหิวจึงพากันขุดหาหัวเผือกหัวมันกิน 

ณ ป่าแห่งนี้มีนางยักษ์ตนหนึ่งอาศัยอยู่ นางยักษ์ตนนี้ได้เห็นควันไฟที่คัทธณะกุมารได้ก่อขึ้นเพื่อเผาเผือกเผามันกิน จึงวิ่งตามควันไฟนั้นจนมาพบกับคัมารดาของคัทธณะกุมาร ครั้นเมื่อนางยักษ์เห็นมนุษย์จึงวิ่งเข้ามาหมายจะจับมารดาของคัทธณะกุมาร เห็นกระนั้นมารดาของคัทธณะกุมาร จึงวิ่งไปเกาะต้นไม้อย่างเต็มกำลัง ในขณะเดียวกันนางยักษ์ก็ดึงรั้งผมของมารดาคัทธณะกุมาร ด้วยความเจ็บปวดเเละกลัวนางจึงร้องเรียกให้คัทธณะกุมารที่อยู่ในหลุมมันได้ยิน เมื่อได้ยินเสียงของบุพการีร้องเรียกดังนั้น คัทธณะกุมารจึงกระโดดขึ้นจากหลุมมันเห็นนางยักษ์กำลังทำร้ายมารดาของตน คัทธณะกุมารจึงแสดงความกล้าหาญด้วยพละกำลังที่แข็งแรงดั่งพญาช้างสาร  กระโดดขึ้นไปเหยียบคอนางยักษ์ เเล้วเงื้อดาบจะฟันนางยักษ์ ด้วยฤทธานุภาพของคัทธณะกุมาร จึงสร้างความหวาดกลัวแก่นางยักษ์เป็นเอามาก นางจึงร้องขอชีวิตกับคัทธณะกุมาร ด้วยความเมตตาคัทธณะกุมารจึงปล่อยนางยักษ์ไป ด้วยความซาบซึ้งที่มิได้หมายชีวิตตน จึงชี้บอกขุมทรัพย์ทองคำเเละมอบคนโฑทิพย์วิเศษให้แก่คัทธณะกุมาร คนโฑทิพย์นี้หากกินน้ำในคนโฑจะทำให้กลับเป็นหนุ่มเป็นสาวได้ จากนั้นนางยักษ์ก็วิ่งหนีไป ในบริเวณนี้มีอักษรล้านนาเขียนกำกับอยู่ บริเวณซ้ายเหนือหลุมที่คัทธณะกุมารลงไปขุดเผือกขุดมัน อ่านได้ความว่า “ลงขุดมัน” ถัดไปเป็นชุดอักษรล้านนาบริเวณเหนือมารดาของคัทธณะกุมารที่กำลังถูกนางยักษ์กระชากผมอยู่ อ่านได้ความว่า “มาเวยเจ้าแม่” แปลได้ว่า “คัทธณะกุมาร มาช่วยแม่เร็วๆด้วย” ถัดมาเป็นชุดอักษรล้านนาเหนือคัทธณะกุมารที่กำลังเงื้อดาบหมายจะฟันคอนางยักษ์ อ่านได้ความว่า “ญักมาหากินแม่เจ้าคัทธณะ เจ้าคัทธณะณ่ำฅอไว้หนี้แล” แปลได้ว่า “นางยักษ์จะมากินแม่ของคัทธณะกุมาร คัทธณะกุมารเลยกระโดดขึ้นย่ำคอไว้หมายจะฆ่าให้ตายเสีย” ถัดมาเป็นชุดอักษรล้านนาบริเวณด้านล่างขวามือเป็นตอนที่นางยักษ์กำลังชี้บอกขุมทรัพย์ทองแก่คัทธณะกุมาร อ่านได้ความว่า “ญักชี้ขุมคำให้เจ้าคัทธณะ” แปลได้ว่า “นางยักษ์ชี้ขุมทรัพย์ที่ซ่อนทองคำให้คัทธณะกุมาร” 

ถัดไปบริเวณด้านบนของภาพ เขียนเหตุการณ์ในตอนที่นางยักษ์ร้องขอชีวิตกับคัทธณะกุมาร ด้วยความซาบซึ้งที่คัทธณะกุมารมิคิดปลดชีพตน จึงชี้บอกขุมทรัพย์ทองคำเเละมอบคนโฑทิพย์วิเศษให้แก่คัทธณะกุมาร ในบริเวณนี้มีอักษรล้านนากำกับอยู่ อ่านได้ความว่า “ญักเอาน้ำต้นทิพมาหื้อเจ้าคัทธณะ” แปลได้ว่า “นางยักษ์ได้มอบของวิเศษคนโฑทิพย์ให้แก่คัทธณะกุมาร”

PUBLISHER:
หอภาพถ่ายล้านนา โดย มูลนิธิรองศาสตราจารย์ กันต์ พูนพิพัฒน์
OTHER CONTRIBUTORS:
หอภาพถ่ายล้านนา โดย มูลนิธิรองศาสตราจารย์ กันต์ พูนพิพัฒน์
DATE:
07/02/2558
RESOURCE TYPE:
จิตรกรรมฝาผนัง
FORMAT:
Image/jpeg
RESOURCE IDENTIFIER:
คณะกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิหอภาพถ่ายล้านนา ในกำกับของกรรมการอำนวยการหอภาพถ่ายล้านนา
SOURCE:
จิตรกรรมฝาผนัง
LANGUAGE:
ไทย/อังกฤษ
RELATION:
COVERAGE:
วัดภูมินทร์ อำเภอเมืองน่าน จังหวัดน่าน ภาคเหนือ ประเทศไทย
RIGHT MANAGEMENT:
หอภาพถ่ายล้านนา โดย มูลนิธิรองศาสตราจารย์ กันต์ พูนพิพัฒน์

Physical Data

COLLECTION NAME:
น่าน
IMAGE CODE:
000
SUBJECT AGE:
CATEGORY:
จิตรกรรมฝาผนัง
PROVENANCE:
ศาสตราจารย์กันต์ พูนพิพัฒน์
COVERAGE:
วัดภูมินทร์ อำเภอเมืองน่าน จังหวัดน่าน ภาคเหนือ ประเทศไทย view map
ORIGINAL SIZE:
11.43×6.82 เมตร(ขนาดรวมทั้งฝาผนัง)
DIGITAL SIZE:
57,451×19,360 Pixels