Description
Digital Data
TITLE:
เชียงใหม่
AUTHOR:
หอภาพถ่ายล้านนา โดย มูลนิธิรองศาสตราจารย์ กันต์ พูนพิพัฒน์
KEYWORDS:
กัณฑ์ที่ 2 กัณฑ์หิมพานต์, กัณฑ์ที่ 4 กัณฑ์วนประเวศน์, กัณหา, การนุ่งผ้าซิ่น, การสักยันต์, การเเต่งกายของหญิงชาวไทยวน, จิตรกรรมวัดป่าแดด, ช้าง, ช้างปัจจัยนาคทร์, ช้างเผือก, ชาลี, ซิ่นต๋า, ซิ่นลุนตยา-อเชะ, ตำบลท่าผา, ทศชาติ, ท้าวสักกะเทวราช, ประวัติศาสตร์ล้านนา, ประวัติศาสตร์เชียงใหม่, ประเทศไทย, พระกัณหา, พระชาลี, พระนางมัทรี, พระฤาษี, พระเวสสันดร, พระเวสสันดรชาดก, พรานเจตบุตร, พราหมณ์, ภาคเหนือ, ภาพถ่ายจิตรกรรมฝาผนัง, มูลนิธิรองศาสตราจารย์ กันต์ พูนพิพัฒน์, ราชรถ, ล้านนา, ลายสักยันต์, สถาปัตยกรรมศิลปะเเบบพม่า, สักขาลาย, สักเตี่ยวก้อม, สีพีนคร, หอภาพถ่ายล้านนา, อำเภอแม่แจ่ม, เขาวงกต, เครื่องทรงกษัตริย์พม่า, เครื่องเขิน, เชียงใหม่, เมืองกลิงคราฐ, เมืองสีพี, เวสสันดรชาดก
DESCRIPTION:
จิตรกรรมห้องที่ 1 ฝั่งทิศเหนือเขียนภาพเรื่องพระเวสสันดรชาดก โดยภาพจิตรกรรมห้องภาพที่ 1 และจิตรกรรมห้องภาพที่ 2 เขียนภาพจิตรกรรมฝาผนังเรื่องพระเวสสันดรชาดกต่อเนื่องกัน โดยที่ห้องภาพที่ 1 นั้นเขียนเรื่องพระเวสสันดรภาพไว้ทั้งหมด 3 กัณฑ์ คือ กัณฑ์ที่ 2 กัณฑ์หิมพานต์ กัณฑ์ที่ 3 ทานกัณฑ์ และกัณฑ์ที่ 4 กัณฑ์วนประเวศน์ โดยที่ไม่ได้เขียนภาพของกัณฑ์ที่ 1 คือกัณฑ์ทศพร ภาพเขียนเริ่มจากฝั่งขวามือของห้องภาพนี้ เริ่มที่กัณฑ์ที่ 2 กัณฑ์หิมพานต์เป็นกัณฑ์ที่พระเวสสันดรบริจาคทานช้างปัจจัยนาคทร์แก่เมืองกลิงคราฐ ทำให้ชาวเมืองสิพีเกิดความโกรธแค้น จึงขับไล่พระเวสสันดรพร้อมพระนางมัทรีและกัณหาพระโอรส ชาลีพระราชธิดาออกจากเมือง และเขียนเรื่องลงมาด้านล่างกลางภาพเป็นกัณฑ์ที่ 3 ทานกัณฑ์ เป็นกัณฑ์ที่พระเวสสันดรทรงแจกมหาสัตสดกทาน คือ การแจกทานครั้งยิ่งใหญ่ ก่อนที่พระเวสสันดรพร้อมด้วยพระนางมัทรี ชาลี และกัณหาออกจากพระนคร จึงทูลขอพระราชทานโอกาสบำเพ็ญมหาสัตสดกทาน คือ การให้ทานครั้งยิ่งใหญ่ อันได้แก่ ช้าง ม้า โคนม นารี ทาสี ทาสาสรรพวัตถาภรณ์ต่างๆ รวมทั้งสุราบานอย่างละ 700 และซ้ายมือสุดของห้องภาพที่ 1 เป็นกัณฑ์ที่ 4 วนประเวศน์ เมื่อเดินทางถึงนครเจตราชทั้งสี่กษัตริย์จึงแวะเข้าประทับพักหน้าศาลา กษัตริย์ผู้ครองนครเจตราชจึงทูลเสด็จครองเมือง แต่พระเวสสันดรทรงปฏิเสธ และเมื่อเสด็จถึงถึงเขาวงกตได้พบศาลาอาศรม ซึ่งท้าววิษณุกรรมเนรมิตตามพระบัญชาของท้าวสักกะเทวราช กษัตริย์ทั้งสี่จึงทรงผนวชเป็นฤๅษีพำนักในอาศรมสืบมา กษัตริย์เจตราชแต่งตั้งพรานเจตบุตร เป็นผู้อยู่คอยปกป้องพิทักษ์รักษาดูแลพระเวสสันดร และด้านบนกลางภาพภาพวาดบริเวณนี้เป็นส่วนหนึ่งของกัณฑ์ที่ 3 ทานกัณฑ์ ในระหว่างการเดินทางสู่เขาวงกตได้กล่าวถึงการให้ทานครั้งยิ่งใหญ่อีกครั้งหนึ่งของพระเวสันดรโดยมีพราหมณ์ทั้งหมด 4 คนได้กล่าวขอม้าเทียมราชรถจาก พระเวสสันดร โดยที่บนราชรถยังมี พระนางมัทรี กัณหา และชาลี โดยพระเวสันดรได้มีการหลั่งน้ำทักษิโณทก ยกม้าให้แก่พราหมณ์ทั้ง 4 ในภาพจิตรกรรมฝาผนังฝั่งนี้ในภาพจิตรกรรมนอกจากที่จะวาดเรื่องราวเกี่ยวกับพระเวสสันดรชาดกแล้ว ยังได้วาดเรื่องราวเกี่ยวกับสังคม ศิลปวัฒนธรรมและประเพณี ทั้งนี้รวมถึงเช่นงานด้านสถาปัตยกรรมทั้งที่เป็นของวัดและอาคารที่อยู่อาศัย หรือเครื่องใช้ต่างๆลงไปด้วยเช่นเครื่องใช้อื่นๆ เช่น เครื่องเขิน รวมถึงเครื่องนุ่งห่ม การแต่งกายของชายหญิง ทำให้เราได้เห็นถึงประวัติศาสตร์ในบริเวณนั้นๆในอดีตได้เป็นอย่างดี
PUBLISHER:
หอภาพถ่ายล้านนา โดย มูลนิธิรองศาสตราจารย์ กันต์ พูนพิพัฒน์
OTHER CONTRIBUTORS:
หอภาพถ่ายล้านนา โดย มูลนิธิรองศาสตราจารย์ กันต์ พูนพิพัฒน์
DATE:
08/06/2562
RESOURCE TYPE:
จิตรกรรมฝาผนัง
FORMAT:
Image/jpeg
RESOURCE IDENTIFIER:
คณะกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิหอภาพถ่ายล้านนา ในกำกับของกรรมการอำนวยการหอภาพถ่ายล้านนา
SOURCE:
จิตรกรรมฝาผนัง
LANGUAGE:
ไทย/อังกฤษ
RELATION:
–
COVERAGE:
–
RIGHT MANAGEMENT:
หอภาพถ่ายล้านนา โดย มูลนิธิรองศาสตราจารย์ กันต์ พูนพิพัฒน์
Physical Data
COLLECTION NAME:
เชียงใหม่
IMAGE CODE:
002_26_20190608_MR26-06_49
SUBJECT AGE:
ประมาณปี พ.ศ.2431
CATEGORY:
จิตรกรรมฝาผนัง
PROVENANCE:
ศาสตราจารย์ กันต์ พูนพิพัฒน์
COVERAGE:
ORIGINAL SIZE:
170 x 315 cm.
DIGITAL SIZE:
3080 x 2300 Pixels.
