Description
Digital Data
ภาพเขียนบริเวณด้านขวาในช่องที่ 1 ระหว่างหน้าต่างช่องที่ 2 และหน้าต่างช่องที่ 1 เขียนภาพเจ้าจันทคาธกำลังทำการปัดเป่าสิ่งชั่วร้ายให้กับเศรษฐี 5 ตระกูลเเละญาติที่ได้รับความเดือดร้อน บริเวณนี้มีอักษรล้านนาเขียนกำกับอยู่ อ่านได้ความว่า “เจ้าจันทคาธปัดผีกะ” แปลได้ว่า “เจ้าจันทคาธขับไล่ผีกะ”
“ผีกะ” เป็นผีพื้นบ้านของทางล้านนา ผีพวกนี้จะมีลักษณะคล้าย ผีปอบ คือเข้าสิงในคนและชอบกินของสดของคาว
เจ้าจันทคาธเเต่งกายแบบชาวบางกอกในยุคนั้น คือ สวมเสื้อคอตั้งแขนยาวนุ่งโจงกระเบน มีผ้าคาดที่เอว ตัดผมทรงมหาดไทย ในมือมีพระขรรค์วิเศษ เเละถือถ้วยน้ำมนต์ มืออีกข้างถือใบไม้ ซึ่งน่าจะเป็นใบส้มป่อยที่ใช้ไล่ภูตผี และไม่สวมรองเท้า
ชายชาวเมืองในภาพเเต่งกายแบบชายชาวล้านนาทั่วไป คือ เปลือยอกนำผ้าแถบสีเรียบมาโพกที่ศีรษะ นุ่งผ้ามีลวดลายผืนเดียวเรียกว่านุ่งแบบ “นุ่งผ้าต้อย” หรือ “เค็ดม่าม” โดยจะม้วนผ้าเป็นเกลียวสอดระหว่างขาเป็นการนุ่งแบบเดียวกับการถกเขมร หรือ โจงกระเบน เผยให้เห็นลายสักยันต์ตั้งแต่ท้องน้อยจนถึงหัวเข่าลวดลายสัตว์หิมพานต์ อันเป็นเอกลักษณ์อย่างหนึ่งของชายชาวไทลื้อและไทยวนในแถบนี้ ไว้ทรงผมทรงมหาดไทย ลักษณะคือ ไว้ผมกลางศีรษะและด้านข้างโกนผมบริเวณโดยรอบ คล้ายกับการนำกะลามาครอบหัว แต่ไม่ได้แสกกลางแบบทางภาคกลางของไทย ซึ่งน่าจะได้รับอิทธิพลมาจากทางกรุงเทพ และไม่สวมรองเท้า
ส่วนหญิงในภาพแต่งกายแบบหญิงในล้านนา คือ เปลือยอกนำและนำผ้าแถบสีเรียบมาห่มเฉียงแบบสไบ หรือ คล้องทิ้งชายไปด้านหลังเรียกว่า “สะหว้ายแหล้ง” หรือ “เบี่ยงบ้าย” จะเห็นได้ว่านางสนมกำนัลในภาพสวมใส่ผ้าซิ่นแบบต่างๆที่พบในเมืองน่านเท่านั้น เช่น นางสนมมคนแรก (คนขวาสุด) นุ่ง “ซิ่นป้อง” เป็นซิ่นที่มีรูปแบบพิเศษซึ่งเป็นซิ่นที่มีลายในแนวขวางลำตัว ดูแล้วคล้ายกับ “ซิ่นต๋า” ของหญิงชาวไทยวนในล้านนา ซิ่นป้องนี้มีการตกแต่งผ้าซิ่นด้วยการทอกรรมวิธีต่างๆในแนวขวางลำตัวที่ค่อนข้างหลากหลาย ทำให้เกิดลวดลายเพิ่มเติม พบได้เฉพาะที่เมืองน่านเท่านั้น ในภาพน่าจะเป็นการตกแต่งการทอด้วยกรรมวิธีหลายอย่าง แต่การตกแต่งที่เด่นชัด คือ การตกแต่งด้วยกรรมวิธีการทอที่เรียกว่า “ยกมุก” หรือทั่วไปเรียกว่า “ยกขิด” ส่วนบนศรีษะไว้ผมยาว ทำผมมุ่นมวยเรียกว่าเกล้าแบบ “วิดว้อง” ไว้กลางศีรษะ ที่หูใส่ “ลานหู” ซึ่งมีลักษณะเป็นแผ่นบางๆคล้ายใบลาน ทำจากแผ่นเงิน หรือ ทองคำ นำมาม้วนแล้วใส่เข้าไป
Physical Data
