Description
Digital Data
TITLE:
เชียงใหม่
AUTHOR:
หอภาพถ่ายล้านนา โดย มูลนิธิรองศาสตราจารย์ กันต์ พูนพิพัฒน์
KEYWORDS:
การนุ่งซิ่น, การมวยผมเเบบพม่า, การมวยผมเเบบล้านนา, การสักยันต์, การเเต่งกายเเบบพม่า, จิตรกรรมวัดป่าแดด, ซิ่นต๋า, ตำบลท่าผา, ถกเขมร, ทศชาติชาดก, ท้าวสักกะ, นางวิมลา, นุ่งผ้าต้อย, ประวัติศาสตร์ล้านนา, ประวัติศาสตร์เชียงใหม่, ประเทศไทย, พญาครุฑ, พญานาค, พระวิธูรบัณฑิต, พระเจ้าธนัญชัย โกรัพยะ, ภาคเหนือ, ภาพถ่ายจิตรกรรมฝาผนัง, มิคาชินอุทยาน, มูลนิธิรองศาสตราจารย์ กันต์ พูนพิพัฒน์, ล้านนา, วิธูรบัณฑิต, สถาปัตยกรรมศิลปะพม่า, สักขาลาย, สักเตี่ยวก้อม, หอภาพถ่ายล้านนา, อำเภอแม่แจ่ม, เค็ดม้าม, เครื่องทรงเเบบกษัตริย์ไทยพม่า, เครื่องเขิน, เชียงใหม่, เมืองอินทปัตย์, แคว้นกุรุ
DESCRIPTION:
ห้องที่ 4 ทิศเหนือ
ภาพจิตรกรรมผนังห้องที่ 4 ทิศเหนือเป็นเรื่องของ พระวิธูรบัณฑิต ชาดกพุทธประวัติเมื่อครั้งเป็นวิธูรบัณฑิตทรงบำเพ็ญสัจจบารมี มีเรื่องเล่าถึงพระเจ้าธนัญชัยโกรัพยะครองเมืองอินทปัตย์ แคว้นกุรุ วันหนึ่งพระองค์ทรงแสวงหา ความ สงบสุขได้ดำเนินไปในมิคาชินอุทยานพระองค์ได้ไปพบกับชายแปลง 3 คน คือท้าวสักกะ พญาครุฑ พญานาค คนทั้ง 4 จึงไปหาที่วิเวกเพื่อรักษาอุโบสถศีล เมื่อได้พบกันถูกชะตากัน เพราะเคยเป็นเพื่อนกันมาแต่อดีตชาติ พระองค์ได้สนทนากันว่า ใครรักษาศีลได้ดีกว่ากัน แต่ตกลงกันไม่ได้ พระเจ้าธนัญชัยโกรัพยะจึงพาชายแปลงทั้ง 3 คนไปพบกับวิธูรบัณฑิต ซึ่งเป็นบัณฑิตประจำราชสำนัก วิธูรบัณฑิตวินิจฉัยให้ทั้ง 4 พระองค์ ทำความดีเพื่อเกื้อหนุนศีลให้สมบูรณ์เสมอกัน ถ้ามีพร้อมในบุคคลใดก็เป็นเหมือนกงล้อเกวียนที่รวมมั่นอยู่ในดุมเกวียน จะทำให้สงบระงับบาปได้ เมื่อพญานาคกลับถึงนาคพิภพได้เล่าให้นางวิมลามเหสีฟังนางมีความศรัทธาใคร่ได้ฟังธรรมจากวิธูรบัณฑิต นางแสร้งป่วยและบอกพญานาคว่าต้องการหัวใจของวิธูรบัณฑิต นางอิรันทตีซึ่งเป็นธิดาของพญานาคกับนางวิมลา มีรูปร่างสวยงาม ฉลาด เมื่อ ทราบถึงความต้องการมารดา ก็รับอาสาและขึ้นมาสู่โลกมนุษย์ เหาะไปที่ภูเขากาลคีรีแล้วขับร้องเพลงซึ่งมีเนื้อความว่า ผู้ใดนำหัวใจวิธูรบัณฑิตมาได้ นางจะยอมเป็นภรรยาขณะนั้นปุณณกยักษ์ควบม้าเหาะผ่านมา เห็นนางอิรันทตีก็เกิดหลงรักจึงเข้ารับอาสา ปุณณกยักษ์แปลงเป็นหนุ่มน้อย เข้าไป ท้าเล่นสกากับพระเจ้าธนัญชัยโกรัพยะ ซึ่งกำลังเป็นประธานในที่ประชุมกษัตริย์ทั่วทั้งชมพูทวีปในที่สุดปุณณกยักษ์เป็นฝ่ายชนะขอสิ่งพนันคือวิธูรบัณฑิต พระเจ้าธนัญชัยโกรัพยะไม่ทรงยินยอม เมื่อทั้งสองตกลงกันไม่ได้ก็ไปหาวิธูรบัณฑิตตัดสิน วิธูรบัณฑิตตัดสินให้ปุณณกยักษ์เป็นฝ่ายถูกวิธูรบัณฑิตแสดงธรรมถวายพระเจ้าธนัญชัย และร่ำลาบุตรภรรยาสั่งสอนให้บุตรชายทั้งสองรู้ถึงข้อวัตรปฏิบัติที่ดีของข้าราชการ ต่อจากนั้นก็เดินทางไปกับปุณณกยักษ์ ระหว่างทางปุณณกยักษ์พยายามฆ่าวิธูรบัณฑิตครั้งแล้วครั้งเล่า แต่ด้วยบุญบารมีของวิธูรบัณฑิตทำให้แคล้วคลาดจากความตายมาตลอด วิธูรบัณฑิตได้แสดงธรรมแก่ปุณณกยักษ์ทำให้เกิดความเลื่อมใส จึงพาไปนาคพิภพ วิธูรบัณฑิตได้แสดงธรรมแก่พญานาคและนางวิมลา ให้ทั้งสองมีเมตตาจิตต่อนาคบริวาร ปรารถนาให้เขาทั้งหลายมีความสุขพญานาคกับนางวิมลายกนางอินันทตีให้ปุณณกยักษ์ ตามสัญญา ปุณณกยักษ์ปลาบปลื้มใจมาก และนำวิธูรบัณฑิตกลับสู่เมืองอินทปัตถ์ ผู้มีสัจจะต่อตนเองและผู้อื่นเป็นคนดี เมื่อประสบภัยย่อมพ้นภัยอันตรายได้ นอกจากนี้ในจิตรกรรมในช่องนี้ยังได้วาดภาพที่เป็นสภาพแวดล้อมและสิ่งรอบๆตัวในเมืองแม่แจ่มในขณะนั้น ตั้งแต่เรื่องของสภาพแวดล้อมต่างๆอย่างเช่น วิธีชีวิตความเป็นอยู่หรือแม้แต่การแต่งกาย ทำให้เราสามารถได้เรียนรู้ผ่านจิตรกรรมฝาผนังได้
ภาพจิตรกรรมผนังห้องที่ 4 ทิศเหนือเป็นเรื่องของ พระวิธูรบัณฑิต ชาดกพุทธประวัติเมื่อครั้งเป็นวิธูรบัณฑิตทรงบำเพ็ญสัจจบารมี มีเรื่องเล่าถึงพระเจ้าธนัญชัยโกรัพยะครองเมืองอินทปัตย์ แคว้นกุรุ วันหนึ่งพระองค์ทรงแสวงหา ความ สงบสุขได้ดำเนินไปในมิคาชินอุทยานพระองค์ได้ไปพบกับชายแปลง 3 คน คือท้าวสักกะ พญาครุฑ พญานาค คนทั้ง 4 จึงไปหาที่วิเวกเพื่อรักษาอุโบสถศีล เมื่อได้พบกันถูกชะตากัน เพราะเคยเป็นเพื่อนกันมาแต่อดีตชาติ พระองค์ได้สนทนากันว่า ใครรักษาศีลได้ดีกว่ากัน แต่ตกลงกันไม่ได้ พระเจ้าธนัญชัยโกรัพยะจึงพาชายแปลงทั้ง 3 คนไปพบกับวิธูรบัณฑิต ซึ่งเป็นบัณฑิตประจำราชสำนัก วิธูรบัณฑิตวินิจฉัยให้ทั้ง 4 พระองค์ ทำความดีเพื่อเกื้อหนุนศีลให้สมบูรณ์เสมอกัน ถ้ามีพร้อมในบุคคลใดก็เป็นเหมือนกงล้อเกวียนที่รวมมั่นอยู่ในดุมเกวียน จะทำให้สงบระงับบาปได้ เมื่อพญานาคกลับถึงนาคพิภพได้เล่าให้นางวิมลามเหสีฟังนางมีความศรัทธาใคร่ได้ฟังธรรมจากวิธูรบัณฑิต นางแสร้งป่วยและบอกพญานาคว่าต้องการหัวใจของวิธูรบัณฑิต นางอิรันทตีซึ่งเป็นธิดาของพญานาคกับนางวิมลา มีรูปร่างสวยงาม ฉลาด เมื่อ ทราบถึงความต้องการมารดา ก็รับอาสาและขึ้นมาสู่โลกมนุษย์ เหาะไปที่ภูเขากาลคีรีแล้วขับร้องเพลงซึ่งมีเนื้อความว่า ผู้ใดนำหัวใจวิธูรบัณฑิตมาได้ นางจะยอมเป็นภรรยาขณะนั้นปุณณกยักษ์ควบม้าเหาะผ่านมา เห็นนางอิรันทตีก็เกิดหลงรักจึงเข้ารับอาสา ปุณณกยักษ์แปลงเป็นหนุ่มน้อย เข้าไป ท้าเล่นสกากับพระเจ้าธนัญชัยโกรัพยะ ซึ่งกำลังเป็นประธานในที่ประชุมกษัตริย์ทั่วทั้งชมพูทวีปในที่สุดปุณณกยักษ์เป็นฝ่ายชนะขอสิ่งพนันคือวิธูรบัณฑิต พระเจ้าธนัญชัยโกรัพยะไม่ทรงยินยอม เมื่อทั้งสองตกลงกันไม่ได้ก็ไปหาวิธูรบัณฑิตตัดสิน วิธูรบัณฑิตตัดสินให้ปุณณกยักษ์เป็นฝ่ายถูกวิธูรบัณฑิตแสดงธรรมถวายพระเจ้าธนัญชัย และร่ำลาบุตรภรรยาสั่งสอนให้บุตรชายทั้งสองรู้ถึงข้อวัตรปฏิบัติที่ดีของข้าราชการ ต่อจากนั้นก็เดินทางไปกับปุณณกยักษ์ ระหว่างทางปุณณกยักษ์พยายามฆ่าวิธูรบัณฑิตครั้งแล้วครั้งเล่า แต่ด้วยบุญบารมีของวิธูรบัณฑิตทำให้แคล้วคลาดจากความตายมาตลอด วิธูรบัณฑิตได้แสดงธรรมแก่ปุณณกยักษ์ทำให้เกิดความเลื่อมใส จึงพาไปนาคพิภพ วิธูรบัณฑิตได้แสดงธรรมแก่พญานาคและนางวิมลา ให้ทั้งสองมีเมตตาจิตต่อนาคบริวาร ปรารถนาให้เขาทั้งหลายมีความสุขพญานาคกับนางวิมลายกนางอินันทตีให้ปุณณกยักษ์ ตามสัญญา ปุณณกยักษ์ปลาบปลื้มใจมาก และนำวิธูรบัณฑิตกลับสู่เมืองอินทปัตถ์ ผู้มีสัจจะต่อตนเองและผู้อื่นเป็นคนดี เมื่อประสบภัยย่อมพ้นภัยอันตรายได้ นอกจากนี้ในจิตรกรรมในช่องนี้ยังได้วาดภาพที่เป็นสภาพแวดล้อมและสิ่งรอบๆตัวในเมืองแม่แจ่มในขณะนั้น ตั้งแต่เรื่องของสภาพแวดล้อมต่างๆอย่างเช่น วิธีชีวิตความเป็นอยู่หรือแม้แต่การแต่งกาย ทำให้เราสามารถได้เรียนรู้ผ่านจิตรกรรมฝาผนังได้
PUBLISHER:
หอภาพถ่ายล้านนา โดย มูลนิธิรองศาสตราจารย์ กันต์ พูนพิพัฒน์
OTHER CONTRIBUTORS:
หอภาพถ่ายล้านนา โดย มูลนิธิรองศาสตราจารย์ กันต์ พูนพิพัฒน์
DATE:
08/06/2562
RESOURCE TYPE:
จิตรกรรมฝาผนัง
FORMAT:
Image/jpeg
RESOURCE IDENTIFIER:
คณะกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิหอภาพถ่ายล้านนา ในกำกับของกรรมการอำนวยการหอภาพถ่ายล้านนา
SOURCE:
จิตรกรรมฝาผนัง
LANGUAGE:
ไทย/อังกฤษ
RELATION:
–
COVERAGE:
–
RIGHT MANAGEMENT:
หอภาพถ่ายล้านนา โดย มูลนิธิรองศาสตราจารย์ กันต์ พูนพิพัฒน์
Physical Data
COLLECTION NAME:
เชียงใหม่
IMAGE CODE:
002_26_20190608_MR26-06_81
SUBJECT AGE:
ประมาณปี พ.ศ.2431
CATEGORY:
จิตรกรรมฝาผนัง
PROVENANCE:
ศาสตราจารย์ กันต์ พูนพิพัฒน์
COVERAGE:
ORIGINAL SIZE:
170 x 315 cm.
DIGITAL SIZE:
3080 x 2300 Pixels.
