Description
Digital Data
TITLE:
ลำปาง
AUTHOR:
หอภาพถ่ายล้านนา โดย มูลนิธิรองศาสตราจารย์ กันต์ พูนพิพัฒน์
KEYWORDS:
กัณฑ์ทศพร, การฟ้อนรำ, จิตรกรรมภาพพระบฏ, ช้างเอราวัณ, ซิ่นต๋า, ตุงค่าว, ตุงค่าวธรรม, นครสีพี, นางผุสดี, ประวัติศาตร์ล้านนา, ประวัติศาสตร์ลำปาง, ประเทศไทย, พระบฏ, พระศรีอาริย์, พระเจ้าสีพีราช, พระเวสสันดรชาดก, ภาคเหนือ, ภาพพระบฏ, ภาพเขียนพระบฏ, มูลนิธิรองศาสตราจารย์ กันต์ พูนพิพัฒน์, ล้านนา, ลำปาง, วัดทุ่งคา, สวนนันทวัน, หอภาพถ่ายล้านนา, อำเภอเเจ้ห่ม, เวสสันดร, เวสสันดรชาดก
DESCRIPTION:
แผ่นที่ 3 ภาพกัณฑ์ที่ 1 กัณฑ์ทศพร
เป็นเรื่องของนางผุสดีพระมารดาของพระเวสสันดร เรื่องของพระนางผุสดีนี้มีอยู่ว่า ในอดีตชาติเป็นมเหสีของท้าวอมรินทราธิราชทรงพระนามว่าผุสดี ครั้งเมื่อถึงวาระที่จะต้องจุติมาเกิดในโลกมนุษย์เป็นพระราชมารดาของพระเวสสันดร ท้าวสักกะเทวราชสวามีทรงทราบว่าพระนางผุสดีเทพอัปสรจะสิ้นบุญ จึงพาไปประทับยังสวนนันทวันในเทวโลก แล้วประสาทพรตามที่พระนางผุสดีขอประทานพร 10 ประการ คือ
– ขอให้พระนางได้ประทับอยู่ในปราสาทของพระเจ้าสีพีราชแห่งนครสีพี
– ขอให้ดวงเนตรทั้งสองมีสีดำประดุจตาลูกเนื้อทราย
– ขอให้มีพระขนงโก่งงามเขียวดุจสร้อยคอนกยูง
– ขอให้มีพระนามว่าผุสดีเหมือนเดิม
– ขอให้มีพระโอรสที่ทรงพระเกียรติยศเกรียงไกรยิ่งกว่ากษัตริย์ทั้งหลายและมีพระราชศรัทธาในการกุศล
– ในเวลาทรงพระครรภ์ขออย่าให้ครรภ์นูนปรากฏดังสตรีสามัญ
– ขอให้พระถันทั้งคู่งามในเวลาทรงครรภ์และเมื่อประสูติแล้วขออย่าให้หย่อนคล้อย
– ขอให้เส้นพระเกศาดำเป็นมันดุจสีปีกแมลงค่อมทองตลอดไปอย่าได้หงอกขาว
– ขอให้พระฉวีละเอียดดุจดังทองคำธรรมชาติสดใสสง่างามไม่มีที่ตำหนิ
– ขอให้ทรงมีโอกาสปลดปล่อยนักโทษประหารชีวิตให้พ้นโทษ
ซึ่งสมเด็จพระอมรินทราธิราชก็ทรงประสาทพรให้ได้ดังประสงค์
ในภาพจะเห็นพระนางผุสดีและนางสนมกำนัลที่มีที่เป็นนักดนตรี ฟ้อนรำและยืนอยู่ด้านล่าง มีการแต่งกายของพระนางผุสดีและนางกำนัลเป็นรูปแบบของการแต่งกายของหญิงชาวไทยวนคือ มีผ้ามาคลุมไหล่แต่มีการทำผมมุ่นมวยสูงไว้บนศีรษะ นุ่งผ้า “ซิ่นต๋า”เป็นผ้าซิ่นที่มีลวดลายเส้นในแนวขวางลำตัวที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะของหญิงชาวไทยวนในแถบนี้
เป็นเรื่องของนางผุสดีพระมารดาของพระเวสสันดร เรื่องของพระนางผุสดีนี้มีอยู่ว่า ในอดีตชาติเป็นมเหสีของท้าวอมรินทราธิราชทรงพระนามว่าผุสดี ครั้งเมื่อถึงวาระที่จะต้องจุติมาเกิดในโลกมนุษย์เป็นพระราชมารดาของพระเวสสันดร ท้าวสักกะเทวราชสวามีทรงทราบว่าพระนางผุสดีเทพอัปสรจะสิ้นบุญ จึงพาไปประทับยังสวนนันทวันในเทวโลก แล้วประสาทพรตามที่พระนางผุสดีขอประทานพร 10 ประการ คือ
– ขอให้พระนางได้ประทับอยู่ในปราสาทของพระเจ้าสีพีราชแห่งนครสีพี
– ขอให้ดวงเนตรทั้งสองมีสีดำประดุจตาลูกเนื้อทราย
– ขอให้มีพระขนงโก่งงามเขียวดุจสร้อยคอนกยูง
– ขอให้มีพระนามว่าผุสดีเหมือนเดิม
– ขอให้มีพระโอรสที่ทรงพระเกียรติยศเกรียงไกรยิ่งกว่ากษัตริย์ทั้งหลายและมีพระราชศรัทธาในการกุศล
– ในเวลาทรงพระครรภ์ขออย่าให้ครรภ์นูนปรากฏดังสตรีสามัญ
– ขอให้พระถันทั้งคู่งามในเวลาทรงครรภ์และเมื่อประสูติแล้วขออย่าให้หย่อนคล้อย
– ขอให้เส้นพระเกศาดำเป็นมันดุจสีปีกแมลงค่อมทองตลอดไปอย่าได้หงอกขาว
– ขอให้พระฉวีละเอียดดุจดังทองคำธรรมชาติสดใสสง่างามไม่มีที่ตำหนิ
– ขอให้ทรงมีโอกาสปลดปล่อยนักโทษประหารชีวิตให้พ้นโทษ
ซึ่งสมเด็จพระอมรินทราธิราชก็ทรงประสาทพรให้ได้ดังประสงค์
ในภาพจะเห็นพระนางผุสดีและนางสนมกำนัลที่มีที่เป็นนักดนตรี ฟ้อนรำและยืนอยู่ด้านล่าง มีการแต่งกายของพระนางผุสดีและนางกำนัลเป็นรูปแบบของการแต่งกายของหญิงชาวไทยวนคือ มีผ้ามาคลุมไหล่แต่มีการทำผมมุ่นมวยสูงไว้บนศีรษะ นุ่งผ้า “ซิ่นต๋า”เป็นผ้าซิ่นที่มีลวดลายเส้นในแนวขวางลำตัวที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะของหญิงชาวไทยวนในแถบนี้
PUBLISHER:
หอภาพถ่ายล้านนา โดย มูลนิธิรองศาสตราจารย์ กันต์ พูนพิพัฒน์
OTHER CONTRIBUTORS:
หอภาพถ่ายล้านนา โดย มูลนิธิรองศาสตราจารย์ กันต์ พูนพิพัฒน์
DATE:
07/02/2558
RESOURCE TYPE:
จิตรกรรมภาพพระบฏ
FORMAT:
Image/jpeg
RESOURCE IDENTIFIER:
คณะกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิหอภาพถ่ายล้านนา ในกำกับของกรรมการอำนวยการหอภาพถ่ายล้านนา
SOURCE:
จิตรกรรมฝาผนัง
LANGUAGE:
ไทย/อังกฤษ
RELATION:
–
COVERAGE:
วัดทุ่งคา อ.เเจ้ห่ม จ.ลำปาง ภาคเหนือ ประเทศไทย
RIGHT MANAGEMENT:
หอภาพถ่ายล้านนา โดย มูลนิธิรองศาสตราจารย์ กันต์ พูนพิพัฒน์
Physical Data
COLLECTION NAME:
ลำปาง
IMAGE CODE:
02_25_20150207_MR25-01_03
SUBJECT AGE:
ประมาณกลางพุทธศตวรรษที่ 25
CATEGORY:
จิตรกรรมภาพพระบฏ
PROVENANCE:
ศาสตราจารย์ กันต์ พูนพิพัฒน์
COVERAGE:
วัดทุ่งคา อ.เเจ้ห่ม จ.ลำปาง ภาคเหนือ ประเทศไทย
View map
View map
ORIGINAL SIZE:
85.5 x 140 cm
DIGITAL SIZE:
2998 x 4642 Pixels