Description
Digital Data
TITLE:
น่าน
AUTHOR:
หอภาพถ่ายล้านนา โดย มูลนิธิรองศาสตราจารย์ กันต์ พูนพิพัฒน์
KEYWORDS:
คัทธนกุมารชาดก, จิตรกรรมฝาผนัง, จิตรกรรมฝาผนังวัดภูมินทร์, ตั้งเกล้า, น่าน, ประวัติศาตร์ล้านนา, ประวัติศาสตร์น่าน, ประเทศไทย, ผมทรงมหาดไทย, ผ้าซิ่น, ผ้าซิ่นตีนจก, ผ้าซิ่นตีนจกเมืองน่าน, ผ้าซิ่นเมืองน่าน, ภาคเหนือ, มูลนิธิรองศาสตราจารย์กันต์ พูนพิพัฒน์, ล้านนา, ลานหู, วัดภูมินทร์, วิดว้อง, สถาปัตยกรรมไทลื้อ, สักขาลาย, สักล้านนา, หอภาพถ่ายล้านนา, อำเภอเมืองน่าน, โจงกระเบน, ไทลื้อ
DESCRIPTION:
ภาพถ่ายพระภิกษุเเละเด็กวัด หรือ “โขยม” ในภาษาล้านนา เด็กวัดในภาพสันนิษฐานว่าน่าจะเป็นผู้ที่กำลังเตรียมตัวจะบวชเป็นสามเณร เพื่อศึกษาพระธรรมคำสอนในพระพุทธศาสนา ลักษณะกำลังอ่าน หรือ เขียนตำราภาษาล้านนา ที่เป็นพระสูตรในพุทธศาสนา เบื้องหน้ามีนั่งอยู่ตัวหนึ่ง บนหน้าปกสมุด (สีดำ) ในภาพมีภาษาล้านนาเขียนกำกับอยู่อ่านได้ความว่า “ เญสันตา สันติ จิตตา ติสลณสลนา” แปลว่า ตำราพระสูตรในพุทธศาสนา “เย สันตา สันตะจิตตา ติสะระณะสะระณา” และบริเวณใกล้กับพระภิกษุในภาพมีคำสบถเขียนกำกับอยู่อ่านได้ความว่า “เญสันตา หีแม่มึง” แปลว่า “ตำราพระสูตร เย สันตา อ่านให้ดีๆนะ” พระสูตรในพุทธศาสนา “เย สันตา สันตะจิตตา ติสะระณะสะระณา” มีประวัติว่า ในสมัยหนึ่ง พระอานนท์เถระเจ้าได้สดับมาว่า พระผู้มีพระภาคเจ้าเสด็จประทับอยู่ในพระเชตวนารามของอนาถปิณฑิกเศรษฐี ในกรุงสาวัตถี ได้เข้าไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคเจ้าจนถึงที่ประทับ ครั้นเข้าไปเฝ้าแล้ว จึงถวายอภิวาทพระผู้มีพระภาคเจ้าแล้วยืนอยู่ ณ ที่ควรส่วนข้างหนึ่ง แล้วได้กราบทูลถามพระผู้มีพระภาคเจ้า ด้วยคาถาว่า เทวดาและมนุษย์เป็นอันมาก ผู้หวังความสวัสดี ได้พากันคิดถึงมงคล คือเหตุให้ถึงความเจริญทั้งหลายของพระองค์ จงตรัสบอกมงคลอันสูงสุดด้วยเถิด ดังนี้พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสตอบว่า มีมงคล 10 ประการ ในแต่ละประการประกอบด้วย 3 มงคลอันเป็นสูงสุดในการประพฤติและปฎิบัติ ถ้าเทวดาและมนุษย์ทั้งหลายพากันปฏิบัติมงคลธรรมเครื่องให้ถึงความเจริญเช่นนี้แล้ว ย่อมเป็นผู้ไม่พ่ายแพ้ข้าศึกทุกหมู่เหล่า ย่อมถึงความสุขสวัสดีในที่ทุกสถานในกาลทุกเมื่อ
เด็กชายในภาพสวมเครื่องแต่งกายแบบชายในภาคกลางของไทย คือ นำผ้าแถบสีขาวมาห่ม นุ่งโจงกระเบนผ้าดอกลายตารางซึ่งคาดว่าน่าจะเป็นผ้าที่นำเข้ามาจากต่างประเทศ เเละโกนผม ส่วนภาพเขียนบริเวณด้านหลังเขียนภาพที่ตั้งคบเพลิงขนาดเล็ก มีถาดรองขี้เถ้าด้านล่าง มีคบเพลิงติดไฟอยู่ คบเพลิงนั้นทำขึ้นเพื่อให้แสงสว่างยามค่ำคืน ในภาษาล้านนาเรียกว่า “ก๊างขี้ยาง” ซึ่งโดยทั่วไปมักนิยมนำยางไม้มาทำเป็นเชื้อเพลิง เช่น ขี้ยางไม้จากต้นยาง เป็นต้น
PUBLISHER:
หอภาพถ่ายล้านนา โดย มูลนิธิรองศาสตราจารย์ กันต์ พูนพิพัฒน์
OTHER CONTRIBUTORS:
หอภาพถ่ายล้านนา โดย มูลนิธิรองศาสตราจารย์ กันต์ พูนพิพัฒน์
DATE:
07/02/2558
RESOURCE TYPE:
จิตรกรรมฝาผนัง
FORMAT:
Image/jpeg
RESOURCE IDENTIFIER:
คณะกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิหอภาพถ่ายล้านนา ในกำกับของกรรมการอำนวยการหอภาพถ่ายล้านนา
SOURCE:
จิตรกรรมฝาผนัง
LANGUAGE:
ไทย/อังกฤษ
RELATION:
–
COVERAGE:
วัดภูมินทร์ อำเภอเมืองน่าน จังหวัดน่าน ภาคเหนือ ประเทศไทย
RIGHT MANAGEMENT:
หอภาพถ่ายล้านนา โดย มูลนิธิรองศาสตราจารย์ กันต์ พูนพิพัฒน์
Physical Data
COLLECTION NAME:
น่าน
IMAGE CODE:
000
SUBJECT AGE:
–
CATEGORY:
จิตรกรรมฝาผนัง
PROVENANCE:
ศาสตราจารย์กันต์ พูนพิพัฒน์
COVERAGE:
วัดภูมินทร์ อำเภอเมืองน่าน จังหวัดน่าน ภาคเหนือ ประเทศไทย view map
ORIGINAL SIZE:
11.43×6.82 เมตร(ขนาดรวมทั้งฝาผนัง)
DIGITAL SIZE:
57,451×19,360 Pixels