จิตรกรรมทิศใต้ฝั่งตะวันออก และฝาผนังฝั่งตะวันออกของมุขทิศใต้ 1.3

Category:

Description

Digital Data

TITLE:
น่าน
AUTHOR:
หอภาพถ่ายล้านนา โดย มูลนิธิรองศาสตราจารย์ กันต์ พูนพิพัฒน์
KEYWORDS:
DESCRIPTION:

ภาพเขียนบริเวณด้านล่างสุดบริเวณเสาวิหาร เขียนภาพภาพชายหนุ่มทั้งหลายที่เดินทางมายังเมืองจำปานคร เพื่อนำผ้าของต้นมาต่อกับผ้าค่าเเสนคำที่เจ้าคัทธนกุมารได้มอบให้นางสีดา เป็นของต่างหน้า ครั้งที่ได้ช่วยนางจากนางยักษ์ โดยความเดิมมีอยู่ว่า เมื่อพระนางสีดากลับถึงจำปานคร ก็ทรงนำความไปบอกแก่พญาจำปานคร ผู้เป็นพระราชบิดา ว่ามีบุรุษผู้หนึ่งนามว่าคัทธนกุมาร ได้ช่วยตนจากนางยักษ์ เเละได้ฉีกผ้าค่าเเสนคำผืนหนึ่งให้นางไว้เป็นของเเทนใจ  เมื่อพญาจำปานครได้รับฟังพระธิดาของตนเล่าดังนั้น จึงมีบัญชาให้สืบหาเจ้าของผ้าดังกล่าว หากมีชายใดสามารถนำผ้าของตนมาต่อกับผ้าค่าแสนคำนี้ได้ จะยกพระธิดาและเมืองจำปานครให้ครอง 

ในบริเวณนี้มีอักษรล้านนาเขียนกำกับไว้ด้วยกัน 2 ชุด คือ ชุดอักษรล้านนาบริเวณด้านซ้าย อ่านได้ความว่า “เจ้าคัทธณะเดิน” แปลได้ว่า “เจ้าคัทธณะกุมารได้เดินออกมา” และด้านขวาอ่านได้ความว่า “ฅนหมู่…เขาก็ว่าจัก..ทัง..เชิงผ้า หวังจักได้เป็นพญาเจ้าเมืองแล” แปลได้ประมาณว่า “เหล่าชายหนุ่มในเมืองต่างนำผ้า มาเทียบเพื่อต่อกับผ้าแสนคำ เพราะหวังจะได้เป็นพญาครองเมืองจำปานคร”

ชายในภาพแต่งกายคล้ายชาวไทยวนและไทลื้อในล้านนาในยุคนั้น ซึ่งได้รับอิทธิพลรูปแบบการแต่งกายจากทางภาคกลาง (กรุงเทพ) คือ สวมเสื้อแขนยาวคอกลมทำจากผ้าที่เป็นผ้าพื้นเรียบ เปลือยอกเอาผ้าแถบมาคล้องคอห้อยชายไปด้านหลัง นุ่งผ้าที่มีลวดลายผืนเดียวที่เรียกว่านุ่งแบบ“นุ่งผ้าต้อย” หรือ “เค็ดม่าม” โดยจะม้วนผ้าเป็นเกลียวสอดระหว่างขาเป็นการนุ่งแบบเดียวกับการถกเขมร หรือ โจงกระเบนมัดเอวด้วยผ้า เผยให้เห็นลายสักยันต์ตั้งแต่ท้องน้อยจนถึงหัวเข่า ซึ่งเป็นเอกลักษณ์อย่างหนึ่งของชายชาวไทยวนและไทลื้อในแถบนี้ ไว้ผมทรงมหาดไทย ลักษณะคือ ไว้ผมกลางศีรษะและด้านข้างโกนผมบริเวณโดยรอบ คล้ายกับการนำกะลามาครอบหัว แต่ไม่ได้แสกกลางแบบทางภาคกลางของไทย ซึ่งน่าจะได้รับอิทธิพลมาจากทางกรุงเทพ

PUBLISHER:
หอภาพถ่ายล้านนา โดย มูลนิธิรองศาสตราจารย์ กันต์ พูนพิพัฒน์
OTHER CONTRIBUTORS:
หอภาพถ่ายล้านนา โดย มูลนิธิรองศาสตราจารย์ กันต์ พูนพิพัฒน์
DATE:
07/02/2558
RESOURCE TYPE:
จิตรกรรมฝาผนัง
FORMAT:
Image/jpeg
RESOURCE IDENTIFIER:
คณะกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิหอภาพถ่ายล้านนา ในกำกับของกรรมการอำนวยการหอภาพถ่ายล้านนา
SOURCE:
จิตรกรรมฝาผนัง
LANGUAGE:
ไทย/อังกฤษ
RELATION:
COVERAGE:
วัดภูมินทร์ อำเภอเมืองน่าน จังหวัดน่าน ภาคเหนือ ประเทศไทย
RIGHT MANAGEMENT:
หอภาพถ่ายล้านนา โดย มูลนิธิรองศาสตราจารย์ กันต์ พูนพิพัฒน์

Physical Data

COLLECTION NAME:
น่าน
IMAGE CODE:
000
SUBJECT AGE:
CATEGORY:
จิตรกรรมฝาผนัง
PROVENANCE:
ศาสตราจารย์กันต์ พูนพิพัฒน์
COVERAGE:
วัดภูมินทร์ อำเภอเมืองน่าน จังหวัดน่าน ภาคเหนือ ประเทศไทย view map
ORIGINAL SIZE:
11.43×6.82 เมตร(ขนาดรวมทั้งฝาผนัง)
DIGITAL SIZE:
62,342×20,703 Pixels