จิตรกรรมทิศใต้ฝั่งตะวันตก 1.13

Category:

Description

Digital Data

TITLE:
น่าน
AUTHOR:
หอภาพถ่ายล้านนา โดย มูลนิธิรองศาสตราจารย์ กันต์ พูนพิพัฒน์
KEYWORDS:
DESCRIPTION:

ภาพเขียนนางยักษ์ ที่กำลังเข้าจับเอานางสีดาออกจากปราสาท หมายจะจับกินด้วยความโทสะ ที่ข้าวของ เครื่องใช้ บนปราสาทของตนเเตกหักเสียหายไปเสียสิ้น ทั้งยังเห็นบุรุษรูปงามกำลังพลอดรักกับหญิงสาวบนปราสาทของตน นางจึงบรรดารโทสะวิ่งเข้าจับชายหญิงทั้งสองมากินเป็นอาหาร

ในภาพเจ้าคัทธณะกุมารทรงเครื่องแบบกษัตริย์ของไทย หรือ การแต่งกายแบบในละครนาฏศิลป์ของทางภาคกลาง (กรุงเทพ) คือ ทรงสวมสวมกรองศอและอินทรธนูทับบนเสื้อแขนยาว มีทับทรวงและสายสังวาลสะพายแล่ง ไว้ผมทรงมหาดไทย ลักษณะคือ ไว้ผมกลางศีรษะและด้านข้างโกนผมบริเวณโดยรอบ คล้ายกับการนำกะลามาครอบหัว แต่ไม่ได้แสกกลางแบบทางภาคกลางของไทย ซึ่งน่าจะได้รับอิทธิพลมาจากทางกรุงเทพ 

ส่วนนางสีดาสวเครื่องแต่งกายอย่างเจ้านายฝ่ายหญิงในล้านนา คือ เปลือยอกแต่มีผ้าแถบมาคล้องคอคลุมไหล่ ด้านล่างนุ่งซิ่น ทำผมมุ่นมวยเรียกว่าเกล้าแบบ “วิดว้อง” ไว้กลางศีรษะ ปักปิ่นทองคำ หรือ “ปิ่นคำ” ในภาษาล้านนา บริเวณยอดมวยมีเกี้ยวทองคำยอดแหลม มัดมวยด้วยสร้อยคำ หรือ สร้อยทองคำ เจาะหูใส่ “ลานหู” มีลักษณะเป็นแผ่นใบลาน ที่ทำจากแผ่นเงิน หรือ ทองคำ นำมาม้วนแล้วใส่เข้าไป สวมสร้อยทองขนาดใหญ่และกำไลทองคำทั้งที่ข้อมือและต้นแขน 

ส่วนนางยักษ์สวมเครื่องเเต่งกายคล้ายกับการแต่งกายในละครนาฏศิลป์ของทางภาคกลาง (กรุงเทพ) คือ สวมกระบังหน้า มีกรรเจียก คือ เครื่องประดับหูมีรูปเป็นกระหนก เปลือยอกและสวมกรองศอ มีทับทรวงและสายสังวาลสะพายแล่ง สวมพาหุรัดที่ต้นแขนและกำไล นุ่งซิ่นที่ในเมืองน่านเรียกว่า “ซิ่นม่าน” คำว่า “ม่าน” ในภาษาล้านนาแปลว่าพม่า ผ้าซิ่นม่านอาจจะได้รับอิทธิพลโครงสร้างมาจากซิ่นของหญิงชาวพม่า เลยนำชื่อมาตั้งเป็นชื่อของซิ่นชนิดนี้ มีลักษณะการทอเป็นเส้นในแนวขวางลำตัว แต่มีการแบ่งช่องไม่เท่ากัน เเละจะมีการตกแต่งด้วยกรรมวิธีการทอที่ในเมืองน่านเรียกว่า “มัดก่าน” หรือที่ทั่วไปเรียกว่ามัดหมี่ ซิ่นม่านถือเป็นผ้าซิ่นอีกชนิดหนึ่งที่มีโครงสร้างชนิดพิเศษและมีเอกลักษณ์เฉาพ สามารถพบได้แต่เฉพาะในเมืองน่านเท่านั้น

ตัวปราสาทในภาพ มีรูปแบบสถาปัตยกรรมที่คล้ายกับวิหารในวัดของล้านนา คือ เป็นหลังคาปีกนกลดสองขั้น ไม่ยกพื้นสร้างอยู่บนดิน

PUBLISHER:
หอภาพถ่ายล้านนา โดย มูลนิธิรองศาสตราจารย์ กันต์ พูนพิพัฒน์
OTHER CONTRIBUTORS:
หอภาพถ่ายล้านนา โดย มูลนิธิรองศาสตราจารย์ กันต์ พูนพิพัฒน์
DATE:
07/02/2558
RESOURCE TYPE:
จิตรกรรมฝาผนัง
FORMAT:
Image/jpeg
RESOURCE IDENTIFIER:
คณะกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิหอภาพถ่ายล้านนา ในกำกับของกรรมการอำนวยการหอภาพถ่ายล้านนา
SOURCE:
จิตรกรรมฝาผนัง
LANGUAGE:
ไทย/อังกฤษ
RELATION:
COVERAGE:
วัดภูมินทร์ อำเภอเมืองน่าน จังหวัดน่าน ภาคเหนือ ประเทศไทย
RIGHT MANAGEMENT:
หอภาพถ่ายล้านนา โดย มูลนิธิรองศาสตราจารย์ กันต์ พูนพิพัฒน์

Physical Data

COLLECTION NAME:
น่าน
IMAGE CODE:
000
SUBJECT AGE:
CATEGORY:
จิตรกรรมฝาผนัง
PROVENANCE:
ศาสตราจารย์กันต์ พูนพิพัฒน์
COVERAGE:
วัดภูมินทร์ อำเภอเมืองน่าน จังหวัดน่าน ภาคเหนือ ประเทศไทย view map
ORIGINAL SIZE:
11.43×6.82 เมตร(ขนาดรวมทั้งฝาผนัง)
DIGITAL SIZE:
62,342×20,703 Pixels